Het Gilde Sint Catharina en Barbara viert dit jaar een bijzondere mijlpaal: het gilde bestaat maar liefst 575 jaar. Wat begon als een broederschap in tijden van de pest, is uitgegroeid tot een levendige vereniging die actief is in de Schijndelse gemeenschap én haar tradities levend houdt.
De wortels van het gilde gaan terug tot 1450. In een periode waarin de pest om zich heen greep, verzocht de kerk om het oprichten van broederschappen die zich zouden ontfermen over de begrafenissen van de vele slachtoffers. In Schijndel ontstond op die manier een gilde dat destijds functioneerde als een voorloper van de moderne begrafenisonderneming.
Door de eeuwen heen zijn in Schijndel vijf gilden actief geweest. Het huidige gilde een samensmelting is van de gilden Sint Catharina en Sint Barbara. Alleen dit gilde is nog actief in het dorp, en dat wil men graag zo houden – ook de komende tientallen en hopelijk honderden jaren. In 2014 werden daarom vrouwen toegelaten als volwaardig lid, wat leidde tot een toename van het aantal leden.
Heropleving en vernieuwing
Lange tijd kende het gilde een slapend bestaan. In 1979 werd het op initiatief van burgemeester Scholten en de werkgroep Monumenten en Oude Ambachten nieuw leven ingeblazen. Reden daarvoor was onder andere het grondeigendom van het gilde bij de aanleg van de Structuurweg. De heroprichting kreeg inhoud door het opnieuw vormgeven van oude tradities en het toevoegen van nieuwe.
Eén van die vernieuwingen is het jeu de boules-festijn, dat als alternatief voor geweerschieten werd geïntroduceerd. Milieuwetgeving maakte het schieten lastiger, terwijl jeu de boules voor een breder publiek toegankelijk is. Jong en oud kan deelnemen, wat ook drempelverlagend werkt voor nieuwe leden.
Belangrijke rol in de gemeenschap
Het gilde is regelmatig zichtbaar bij evenementen zoals Koningsdag, de benoeming en het afscheid van burgemeesters, bijeenkomsten voor gedecoreerden, vieringen bij de kapel van Laverhof en het met gilde-eer begraven van leden. De inzet en betrokkenheid wordt breed gewaardeerd, getuige ook de benoeming van burgemeester Jetty Eugster tot gildevrouwe kort na haar aantreden.
In 2017 nam het gilde het Gildehuys in het Zuideinderpark in gebruik. Deze moderne en ruime accommodatie biedt volop mogelijkheden voor bijeenkomsten en activiteiten op eigen terrein.
Activiteiten in jubileumjaar
Ter gelegenheid van het jubileum staan er dit voorjaar verschillende activiteiten gepland op het gildeterrein aan de Rooiseheide 10:
• 6 april: Het Schijndels gilde organiseert in samenwerking met de jeu-de-boulescommissie van Kring Maasland het Zes-Kringentoernooi voor gildeleden van aangesloten gilden. Bezoekers zijn vanaf 11.00 uur van harte welkom om de sfeer te proeven.
• 24 mei: De gilden van de gemeente Meierijstad (Gildecrans) zijn te gast voor het jaarlijkse koningschieten voor de Gildecranskoning. Deze middag begint om 12.00 uur met een korte optocht en massale opmars. Bezoekers zijn welkom om de spanning van het schieten mee te beleven.
• 25 mei: Gilden van Kring Dommelgroep komen samen voor de jaarlijkse Gildekringdag. Op deze dag zijn er wedstrijden in vendelen, trommen, kruisboogschieten, geweerschieten, jeu de boules en bazuinblazen. De organisatie is in handen van het gilde van Sint-Oedenrode in samenwerking met Schijndel. Belangstellenden zijn van harte welkom. De dag begint om 10.30 uur.
Nieuwe leden welkom
Het gilde blijft zich inzetten voor het behoud van cultureel erfgoed, onder meer via educatie. Nieuwe leden zijn van harte welkom om vrijblijvend kennis te maken en deel uit te maken van deze eeuwenoude maar levendige traditie.